Nagenoeg alle sprekers geven beide woorden dezelfde uitspraak, maar niet alle sprekers gebruiken dezelfde uitspraak. Sommigen zeggen fē-än-sā′ voor beide, anderen zeggen fē-än′-sā voor beide. Het verschil is alleen op welke lettergreep de klemtoon ligt.
Hier is iets over de uitspraak van deze woorden dat je niet in woordenboeken zult vinden. Geschoolde mensen zien deze woorden vaak als Franse woorden die in het Engels worden gebruikt, dus leggen ze de klemtoon op de laatste lettergreep en spellen ze met de klemtoon: fiancé, fiancée. De klemtoon op de derde lettergreep leggen gaat in tegen de normale klankpatronen van het Engels, waardoor deze woorden een vreemde klank krijgen – een Franse klank, wel te verstaan. Ongeschoolde mensen weten vaak niet dat dit Franse woorden zijn, of het kan ze niet schelen, dus maken ze ze in overeenstemming met de normale patronen van het Engels: ze leggen de klemtoon op de tweede lettergreep en schrijven het accent niet. Sommige mensen uit de middenklasse, die beschaafder willen overkomen, overdrijven de klemtoon op de laatste lettergreep. Sommigen leggen de klemtoon op de tweede lettergreep en verlengen die om gesofisticeerd te klinken. Elke uitspraak kan dwaas of pretentieus klinken voor mensen die de andere uitspraak gebruiken.
Dus de uitspraak van mensen van deze woorden is een niet geheel betrouwbare indicator van sociale klasse, tenminste in de Verenigde Staten. Paul Fussell praat wat meer over dit soort dingen in het boek Class. Ik ben het niet eens met alle details van wat hij daar zegt; misschien zijn sommige van deze klasse-indicatoren verschoven sinds hij het boek schreef (1992). Maar de principes gelden nog steeds. Fussell laat doorschemeren dat vriend en vriendin gewone synoniemen zijn. De betekenis is anders, omdat deze niet betekenen dat de persoon verloofd is, maar het is prima om naar iemands verloofde of verloofde te verwijzen als hun vriend of vriendin.
Graduele absorptie van buitenlandse woorden
De moraal hiervan voor iemand die Engels leert, is dat het Engels soms een buitenlands woord in geleidelijke fasen overneemt. In het begin wordt het woord nog als buitenlands ervaren, ook al wordt het in Engelse zinnen gebruikt. Zo wordt “chargé d’affaires” gewoonlijk cursief gedrukt en in de Franse taal uitgesproken. Als het woord volledig in het Engels is opgenomen, laat men de cursivering vallen en past men de uitspraak aan de Engelse taal aan. Als het woord diakritische tekens heeft, zullen die uiteindelijk ook wegvallen. Maar fiancé staat onder grote druk om het accent te behouden omdat de laatste e wordt uitgesproken; zonder het accent zou de spelling suggereren dat de e stil is. (Niet zo bij fiancee.)
Tijdens dit proces behandelen verschillende mensen het woord verschillend: sommigen behandelen het als volledig buitenlands, sommigen als gedeeltelijk buitenlands, sommigen als volledig geabsorbeerd, sommigen begrijpen het verkeerd, enz. En tijdens dit proces worden deze verschillen een gelegenheid voor de mensen om hun vertrouwdheid met een gerespecteerde vreemde cultuur te demonstreren of te proberen te demonstreren. Vooral als het woord uit het Frans komt, kunnen mensen proberen een in hun ogen meer authentieke uitspraak te gebruiken om sociale status te verwerven. Verschillende mensen nemen dit alles waar met verschillende niveaus van scherpte, wat resulteert in de verschillen in uitspraak en perceptie die hierboven zijn beschreven.