Holenleeuw (Panthera spelaea Goldfuss, 1810)

Orde: Carnivora

Familie: Felidae

Tijdperk: laat Pleistoceen van Eurazië (340 000 – 12 000 jaar geleden)

Grootte: 2,2 m lang, 120 cm hoog, 160-300 kg aan gewicht.

De holenleeuw (Panthera (Leo) Spelaea) was een van de grootste katten van alle tijden. Met een schofthoogte van 120 cm en een lengte van 210 cm zonder staart, was hij gemiddeld 5-10% groter dan de huidige leeuwen, maar bereikte niet een enorme omvang zoals de Amerikaanse leeuw. Vandaag de dag wordt dit type leeuw beschouwd als een ondersoort die zich duidelijk onderscheidt van de moderne leeuwen. Hij verspreidde zich over het noorden van Eurazië, en zelfs tijdens de ijstijden drong hij tot diep in het noorden door. In het noordoosten van Eurazië vormde zich een afzonderlijke ondersoort, de zogenaamde Oost-Siberische holenleeuw (Panthera spelaea vereshchagini), die zich over de Bering-landbrug verspreidde en vervolgens het Amerikaanse continent bereikte, waar hij zich ontwikkelde tot de Amerikaanse leeuw (Panthera atrox). Waarschijnlijk was de holenleeuw, net als de huidige leeuwen, een sociale kat die in troepen leefde. De holenleeuw is bekend van paleolithische grotschilderingen, ivoorsnijwerk en kleibeeldjes.