Key Terms
- Bacillus anthracis: Bacillus anthracis jest czynnikiem etiologicznym wąglika i jedynym obligatoryjnym patogenem w obrębie rodzaju Bacillus. B. anthrais jest Gram-dodatnią, tworzącą endospory, prętokształtną bakterią, o szerokości 1-1,2µm i długości 3-5µm. Może być hodowana w zwykłej pożywce w warunkach tlenowych lub beztlenowych.
- wąglik: Zakaźna choroba bakteryjna zwierząt roślinożernych, która może również wystąpić u ludzi poprzez kontakt z zakażonymi zwierzętami, tkanką z zakażonych zwierząt lub wysokim stężeniem zarodników wąglika.
Wąglik jest ostrą chorobą wywoływaną przez bakterię Bacillus anthracis. Większość form choroby jest śmiertelna i dotyka zarówno ludzi, jak i zwierzęta. Wąglik powszechnie zaraża dzikie i udomowione ssaki roślinożerne, które połykają lub wdychają zarodniki podczas wypasu. Zwierzęta mięsożerne żyjące w tym samym środowisku mogą zarazić się poprzez zjedzenie zakażonych zwierząt. Ludzie zarażają się poprzez kontakt z zarodnikami wąglika pochodzącymi od zarażonych zwierząt.
Bacillus anthracis jest prętkokształtną, Gram-dodatnią, tlenową bakterią o długości około 1 na 9 mikrometrów. Bakteria normalnie spoczywa w postaci endospor w glebie i może przetrwać w tym stanie przez dziesięciolecia. Wiadomo, że zarodniki bakterii B.anthracis ponownie zakażały zwierzęta przez ponad 70 lat po naruszeniu miejsc pochówku zwierząt zarażonych wąglikiem. Zwierzęta roślinożerne często ulegają zakażeniu podczas wypasu lub przeglądania roślin, szczególnie podczas jedzenia szorstkiej, drażniącej lub kolczastej roślinności. Postawiono hipotezę, że roślinność może powodować rany w przewodzie pokarmowym, umożliwiając przedostanie się endospor bakterii do tkanek. Nie zostało to jednak udowodnione. Po spożyciu lub umieszczeniu w otwartej ranie, bakteria zaczyna namnażać się wewnątrz zwierzęcia lub człowieka i zazwyczaj zabija gospodarza w ciągu kilku dni lub tygodni. Endospory kiełkują w miejscu wniknięcia do tkanek, a następnie rozprzestrzeniają się drogą krążenia do naczyń limfatycznych, gdzie bakterie namnażają się.
Istnieją trzy sposoby, w jakie ludzie mogą zarazić się wąglikiem:
- Poprzez wdychanie skażonego powietrza zawierającego zarodniki wąglika. Jest to znane jako wąglik wziewny lub płucny i może powodować poważną, czasami śmiertelną chorobę układu oddechowego. Objawy są podobne do grypy, ale szybko przekształcają się w nudności i poważne problemy z oddychaniem. Śmiertelność wąglika wziewnego wynosi 97%.
- Przez kontakt z zakażonymi zwierzętami i/lub produktami pochodzenia zwierzęcego, zarodniki wąglika mogą przedostać się przez nacięcia skóry. Jest to znane jako wąglik skórny. Najpierw pojawia się w postaci zmiany przypominającej czyrak, a następnie ostatecznie tworzy bezbolesny wrzód z czarnym środkiem. Śmierć jest rzadka, gdy stosowane są odpowiednie antybiotyki.
- Przez spożywanie niedogotowanego mięsa zawierającego zarodniki wąglika. Jest to znane jako antraks żołądkowo-jelitowy. Jest to rzadkie, w Stanach Zjednoczonych odnotowano tylko 2 przypadki. Objawy obejmują zapalenie jelit, nudności, utratę apetytu, wymioty krwią, ból brzucha i ciężką biegunkę.
Wąglik może być leczony anitbiotykami. Im wcześniej wąglik jest leczony, tym większa szansa na przeżycie. Leczenie zakażenia wąglikiem i innych zakażeń bakteryjnych obejmuje duże dawki dożylnych i doustnych antybiotyków, takich jak fluorochinolony (jak ciprofloksacyna), doksycyklina, erytromycyna, wankomycyna lub penicylina. Środki zatwierdzone przez FDA obejmują ciprofloksacynę, doksycyklinę i penicylinę. W możliwych przypadkach wąglika wziewnego wczesne leczenie profilaktyczne antybiotykami ma kluczowe znaczenie w zapobieganiu ewentualnej śmierci.
W Stanach Zjednoczonych szczepionka przeciwko wąglikowi u ludzi jest wymagana dla większości amerykańskich jednostek wojskowych i wykonawców cywilnych przydzielonych do obrony bioterrorystycznej kraju lub rozmieszczonych w Iraku, Afganistanie lub Korei Południowej.
.