ECONOMIC GROWTH

Puerto Rico’s prolonged economic crisis

Historically, Puerto Rico’s economy has closely mirrored trends in the United States. Jednak ostatnie spowolnienie gospodarcze było bardziej intensywne i utrzymywało się dłużej w Portoryko.
Po ogromnych rocznych wzrostach cen domów na początku XXI wieku, rynek mieszkaniowy załamał się w 2008 roku. Ceny domów spadły o ponad 31% (41,3% skorygowane o inflację) od II kwartału 2007 r. do III kwartału 2018 r.
Recesja w Portoryko rozpoczęła się w czwartym kwartale 2006 r. PKB wzrosło bardzo niewiele lub spadło w ciągu ostatniej dekady, kurcząc się każdego roku od 2005 do 2017 r., z wyjątkiem 2012 r., kiedy gospodarka wzrosła o skromne 0,03%.
Puerto Rico straciło około 20% swoich miejsc pracy od 2007 r. Populacja skurczyła się o około 13% w ciągu ostatniej dekady. Wskaźnik ubóstwa wynosi obecnie 45%. A publiczna służba zdrowia i systemy emerytalne są niewypłacalne. Doszło do wysokiego bezrobocia, masowej emigracji oraz niemal katastrofalnego kryzysu zadłużenia narodowego i obniżenia ratingu kredytowego.

Niemal połowa populacji Portoryko żyje w ubóstwie, a dochód gospodarstwa domowego wynosi około 18 000 USD rocznie – mniej niż połowę tego, co Missisipi, najbiedniejszy stan USA.
W 2018 r. realny PKB Portoryko skurczył się o -2,3%, po spadku o 2,4% w 2017 r., 1,3% w 2016 r., 1% w 2015 r., 1,2% w 2014 r. i 0,3% w 2013 r., według Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW).
Podczas gdy bezrobocie spadło, stopniowo osiągając 7,7% w sierpniu 2019 roku – w dół z 16,4% w 2010 roku i 15,9% w 2011 roku – pozostaje ono znacznie powyżej stopy bezrobocia w Stanach Zjednoczonych wynoszącej 3,6%. Wiele z nowych miejsc pracy jest związanych z odbudową, która stworzyła wiele miejsc pracy w budownictwie. Te dodatkowe miejsca pracy są jednak tymczasowe.
Utrata wartości netto wśród Portorykańczyków związana z załamaniem się cen nieruchomości w ciągu ostatnich kilku lat wyniosła blisko 30 mld USD, według dyrektora firmy doradztwa gospodarczego Estudios Tecnicos, Jose Villamila.

Dwie ustawy, które weszły w życie na początku 2012 r., zapewniły nowe znaczące korzyści podatkowe dla zagranicznych osób i firm przenoszących się do Puerto Rico:

• Ustawa o usługach eksportowych 20 oferuje zachęty podatkowe dla usług eksportowych.
• Ustawa o Inwestorach Indywidualnych 22 zapewnia całkowite zwolnienie z portorykańskich podatków dochodowych od wszystkich dochodów pasywnych zrealizowanych lub naliczonych po zostaniu rezydentem Puerto Rico w dobrej wierze.

Potem w grudniu 2014 r. rząd rozszerzył zasięg zarówno ustawy 20, jak i 22, rozszerzając okres zwolnienia podatkowego. W dniu 11 lipca 2017 r. ustawa 45 jeszcze bardziej rozszerzyła ustawy 20 i 22, dodając “usługi turystyki medycznej” i “urządzenia telemedyczne” jako usługi kwalifikujące się do objęcia ustawą 20; znosząc minimalną liczbę pracowników wymaganą w przypadku większości przedsiębiorstw objętych ustawą 20.
Jak dotąd jednak żadna z tych zachęt nie była wystarczająca, aby wyciągnąć Portoryko z zapaści.
Kryzys bankowy w Portoryko jest również poważnym problemem, z kredytami zagrożonymi na podwyższonym poziomie. Większość problemów dotyczy rynku mieszkaniowego, który stanowi około dwóch trzecich wszystkich kredytów, jak podaje Scotia Bank. W 2006 roku, przed kryzysem, podstawowa stopa procentowa wynosiła 7,26%. Spadła do 3,25% w 2009 roku i od tego czasu pozostała na bardzo niskim poziomie, ale pomimo tego około 80 000 rodzin nie było w stanie refinansować swoich pożyczek i ryzykowało utratę swoich domów.
Puerto Rico złożyło wniosek o odpowiednik ochrony przed bankructwem w maju 2017 roku, nie mogąc spłacić swojego ogromnego zadłużenia ani zapewnić swoim obywatelom skutecznych usług. Z 70 mld USD długu i 50 mld USD zobowiązań emerytalnych, wniosek o upadłość Puerto Rico był największym w historii Stanów Zjednoczonych, przyćmiewając 18 mld USD wniosek o upadłość Detroit w 2013 r.
Przewiduje się, że gospodarka skurczy się o 1,1% w tym roku i o kolejne 0,7% w 2020 r., po prawie 14 latach depresji, według Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW).