W obwodzie elektrycznym, rezystor działa jako stałe ograniczenie dla przepływu prądu, bez całkowitego włączania lub wyłączania prądu. Zmienny opornik pozwala na dokładniejszą kontrolę nad prądem poprzez zmianę wielkości oporu. Wraz ze wzrostem oporu maleje natężenie prądu. Niektóre przykłady zmiennych rezystorów to pokrętło regulacji głośności w radiu i przełącznik ściemniający stosowany w oświetleniu. Reostaty i potencjometry to dwa powszechne typy tych urządzeń.
Rezystory zmienne mają dwa podstawowe elementy. Materiał, który zapewnia rezystancję nazywany jest elementem. Element ma jeden z dwóch rodzajów ścieżek: liniową lub logarytmiczną.
Liniowy tor oznacza, że zmiana rezystancji jest stała w całym elemencie. Ogólnie rzecz biorąc, liniowy rezystor zmienny będzie miał połowę całkowitej możliwej rezystancji, gdy wycieraczka znajduje się w bezpośrednim środku toru. Tor logarytmiczny charakteryzuje się powolną zmianą rezystancji na jednym końcu i znacznie szybszą zmianą na drugim. W torze logarytmicznym połowa elementu nie jest połową całkowitego możliwego oporu.
Element ruchomy, służący do ustawiania oporu, nazywa się wiper, czyli szczotka. W zależności od konstrukcji rezystora, wiper będzie często sterowany za pomocą przełącznika przesuwnego lub pokrętła. Aby zakończyć obwód, wycieraczka styka się w dowolnym miejscu na długości elementu. Opór będzie się zmieniał w zależności od tego, gdzie wycieraczka styka się z elementem.
Reostat to najprostszy typ zmiennego rezystora, zaprojektowany do obsługi pełnego prądu obwodu. Ogólnie rzecz biorąc, ma tylko dwa zaciski i jest umieszczony w szeregu z obciążeniem, które kontroluje. Obwód jest bezpośrednio podłączony do elementu i do wipera. Reostaty są na ogół większe niż potencjometry ze względu na obciążenia, które muszą carry.
Wizualnie, element jest najbardziej rozpoznawalną częścią reostatu. Długość drutu wpływa na opór, więc cewka drutu zwiększa dostępną długość, zwiększając w ten sposób możliwy opór. Jak wiper przechodzi nad cewką, opór wzrasta lub maleje.
Potencjometr jest zmiennym rezystorem, który pozwala na znacznie dokładniejszą kontrolę niż reostat, ponieważ działa również jako dzielnik napięcia. Dostarcza on napięcia innego niż to, które jest dostępne dla obwodu z zasilacza. Zwykle ma trzy zaciski, z których jeden jest używany do napięcia odniesienia, co zwiększa precyzję. Elementem w potencjometrze jest zazwyczaj folia węglowa.