Leki są jedną z głównych przyczyn suchości w jamie ustnej, a przyjmowanie wielu leków może zwiększyć prawdopodobieństwo wystąpienia suchości w jamie ustnej nawet o 40%. Niektóre leki mają negatywny wpływ na produkcję śliny, inne zmieniają jej charakter, a jeszcze inne działają miejscowo, podrażniając tkanki jamy ustnej. Ich indywidualne działanie zwiększa się wykładniczo, gdy dana osoba przyjmuje kilka leków na receptę, co jest jednym z powodów, dla których osoby starsze i osoby z poważnymi problemami zdrowotnymi są bardziej narażone na ryzyko wystąpienia suchości w ustach.
Leki mogą wpływać na pracę ślinianek.
Ślina nie jest czymś, o czym myślimy zbyt często. Faktem jest, że ślina pełni kilka ważnych funkcji w organizmie, co oznacza, że jej brak może mieć poważne skutki. Ślina ma właściwości antybakteryjne i działa jako pierwsza linia obrony naszego organizmu przed bakteriami i grzybami w jamie ustnej. Pomaga również w rozkładaniu pokarmu i jest przewodnikiem dla składników odżywczych. Jej mechanizm nawilżający ułatwia żucie, połykanie, a nawet mówienie. I wreszcie, ślina odgrywa kluczową rolę w ochronie zębów przed próchnicą – zarówno poprzez pomoc w remineralizacji zębów, jak i zwalczaniu płytki nazębnej, która powoduje ubytki i choroby dziąseł. Z tych powodów zmniejszona produkcja śliny może prowadzić do ogólnych i stomatologicznych problemów zdrowotnych.
Niektóre leki, takie jak antycholinergiczne, mają wysuszający wpływ na wydzieliny organizmu – w tym ślinę. Ich wpływ na produkcję śliny w organizmie jest powodem, dla którego są one ściśle związane z suchością jamy ustnej. Zmniejszona produkcja śliny w gruczołach w naturalny sposób prowadzi do zmniejszenia ilości śliny krążącej w jamie ustnej. Powoduje to wystąpienie charakterystycznych objawów suchości w jamie ustnej, w tym trudności w połykaniu i mówieniu.
Leki antycholinergiczne są stosowane w leczeniu wielu różnych schorzeń i objawów. Obejmują one szeroką gamę leków, takich jak trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, leki przeciwalergiczne (antyhistaminowe), leki przeciwpsychotyczne, moczopędne i rozluźniające mięśnie, a także leki kontrolujące pracę pęcherza moczowego i leki stosowane w chorobie Parkinsona.
Leki te mogą zagęszczać ślinę.
Inne leki powodują suchość w jamie ustnej poprzez zagęszczanie śliny i powodowanie jej mniej swobodnego przepływu. Rezultat jest, niestety, podobny. Mniej śliny jest dostępne, aby krążyć między zębami i nawadniać tkanki jamy ustnej. Do tej kategorii należą leki na wysokie ciśnienie krwi (leki przeciwnadciśnieniowe), nowsze klasy leków przeciwdepresyjnych (SSRI i MAOI), leki na astmę (leki rozszerzające oskrzela) i leki na przeziębienie (leki obkurczające naczynia krwionośne, takie jak pseudoefedryna).
Niektóre leki działają bezpośrednio na tkanki jamy ustnej.
Leki wziewne, na przykład beta-2 agoniści i kortykosteroidy stosowane w astmie lub POChP, mogą bezpośrednio wpływać na jamę ustną. Kiedy używasz inhalatora lub nebulizatora, lek musi przejść przez usta, aby dostać się do płuc – a nie wszystko się tam dostaje. Nieuchronnie część leku pozostaje w jamie ustnej i gardle. Może to działać jak środek drażniący, co oznacza, że istniejąca ślina musi pracować ciężej, aby go usunąć.
Inhalatory kortykosteroidowe mogą również powodować kandydozę lub pleśniawki jamy ustnej. Pleśniawki to infekcja grzybicza, która może powodować ból podczas jedzenia lub przełykania. Jest ona również związana ze zmniejszeniem ilości śliny, co może powodować lub pogarszać objawy suchości w jamie ustnej.
Ponad 500 leków może powodować suchość w jamie ustnej.
Sucha jama ustna jest bardzo częstym skutkiem ubocznym stosowania leków. Jeśli Ty lub ktoś z Twoich bliskich doświadcza objawów suchości w ustach, sprawdź tutaj listę leków, które mogą ją powodować. Jeśli danego leku nie ma na liście lub jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, zapytaj pracownika służby zdrowia, np. lekarza, stomatologa lub farmaceutę. Aby złagodzić objawy suchości w jamie ustnej, wypróbuj jeden lub więcej produktów Biotène Płyn do płukania jamy ustnej, Żel do płukania jamy ustnej i Spray nawilżający.