Anne Frank była niemiecko-żydowską nastolatką, która została zmuszona do ukrywania się w okupowanym przez nazistów Amsterdamie w Holandii podczas Holokaustu. Wkrótce po otrzymaniu dziennika na 13. urodziny, 14 czerwca 1942 r. dziewczynka zaczęła dokonywać wpisów i kontynuowała spisywanie swoich wrażeń, będąc zamkniętą wraz z rodziną i czterema innymi uciekinierami, którzy ukrywali się za regałem na ukrytym strychu w biurowcu jej ojca.

Wpisy dziewczynki miały formę listów do kilku wyimaginowanych przyjaciół, a ona sama posługiwała się pseudonimami, aby ukryć tożsamość swoich współtowarzyszy ucieczki i wspólników. Podobnie jak wielu innych nastolatków, Anne zmagała się ze swoimi sprzecznymi uczuciami w stosunku do rodziny i ewentualnego romansu, a także ze zmieniającymi się przemyśleniami na temat życia. Ale jej niezwykła głębia i zdolności literackie w połączeniu z optymizmem w obliczu takich przeciwności uczyniły z jej relacji literacki i historyczny skarb.

“To cud, że nie porzuciłam wszystkich moich ideałów”, napisała na krótko przed aresztowaniem,

wydają się one tak absurdalne i niepraktyczne. A jednak trzymam się ich, bo mimo wszystko wciąż wierzę, że ludzie są naprawdę dobrzy w głębi serca… Widzę, jak świat powoli zamienia się w pustkowie, słyszę zbliżający się grzmot, który pewnego dnia zniszczy i nas, czuję cierpienie milionów. A jednak, gdy patrzę w niebo, jakoś czuję, że wszystko zmieni się na lepsze, że i to okrucieństwo się skończy, że znów powróci spokój i cisza.

Anne spędzi w kryjówce dwa lata i jeden miesiąc, zanim grupa została zdradzona i wysłana do obozów koncentracyjnych. Z ośmiu osób ukrywających się na strychu przeżył tylko jej ojciec. Anne zmarła na tyfus w Belsen-Belsen w marcu 1945 roku. Miała zaledwie piętnaście lat.

Przyjaciel rodziny odzyskał później pamiętnik ze strychu i po wojnie podarował go ojcu Anny. Po przeczytaniu Otto Frank wytrwale dążył do jego opublikowania.

Dziennik ukazał się po raz pierwszy w Amsterdamie w 1947 roku, a następnie został wydany w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii jako Anne Frank: The Diary of a Young Girl w 1952 roku. Jego ogromna popularność zainspirowała nagradzane wersje sceniczne i filmowe.

Do tej pory książka sprzedała się w ponad 30 milionach egzemplarzy w 67 językach. Oryginalny rękopis został zapisany w testamencie Holenderskiemu Instytutowi Dokumentacji Wojennej.

Ten artykuł jest fragmentem książki Scotta Christiansona “100 dokumentów, które zmieniły świat”, dostępnej od 10 listopada.