Endometrioza jest zazwyczaj chorobą miednicy. Jednak około 12% kobiet z endometriozą ma chorobę pozamiedniczną, w tym zajęcie przepony. W niedawnym badaniu obserwacyjnym podjęto próbę identyfikacji pacjentek z tym schorzeniem poprzez retrospektywny przegląd kart z zastosowaniem rozszerzonych kryteriów.
Endometrioza przepony, która wydaje się być spowodowana wstecznym miesiączkowaniem, zazwyczaj nie daje objawów. Kiedy występują, mogą, ale nie muszą, występować razem z miesiączką i mogą obejmować ból w klatce piersiowej, kwadrancie górnym i katameniczny ból barku. Endometrioza przepony może również występować z zespołem endometriozy klatki piersiowej (thoracic endometriosis syndrome – TES), który obejmuje katamenialną odmę opłucnową lub krwotoczną, katamenialne krwioplucie lub wewnątrzklatkowe guzki endometriozy. Nowa, rozszerzona definicja TES, zwana endometriozą piersiowo-przeponową lub TED, obejmuje przepuklinę przeponową związaną z endometriozą, katamenialny ból w klatce piersiowej i wysięk opłucnowy związany z endometriozą.
Używając rozszerzonych kryteriów TED, lekarze położnicy i torakochirurdzy z Clinica Santa Maria w Santiago, Chile dokonali przeglądu swoich doświadczeń w zakresie diagnostyki i leczenia TES oraz endometriozy przepony.
Badaniem objęto wszystkich pacjentów z rozpoznaniem endometriozy przeponowej lub piersiowej zarządzanych w klinice między styczniem 2010 r. a październikiem 2017 r. Rozpoznanie zostało ustalone śródoperacyjnie przez chirurgów i potwierdzone patologicznie, jeśli było to możliwe. Zidentyfikowano w sumie pięć przypadków.
Przypadek 1 był 36-letnią kobietą z jednym dzieckiem i historią endometriozy miednicy, która nadal odczuwała ból pomimo stosowania doustnych środków antykoncepcyjnych (OC). Kobieta została poddana laparoskopii przez ginekologów i torakochirurgów pracujących jako zespół, z częściową cystektomią, resekcją więzadła maciczno-krzyżowego i częściową resekcją przepony na całej grubości po zidentyfikowaniu głębokiej endometriozy miednicy i endometriozy prawej tylnej części przepony (co wymagało mobilizacji wątroby w celu jej uwidocznienia).
Przypadek 2 to 42-letnia nullipara, która nie była w stanie zajść w ciążę. Nie miała historii ani objawów endometriozy, ale była wcześniej leczona z powodu odmy opłucnowej. Wykonano torakoskopową operację wspomaganą wideo (VATS), która ujawniła endometriozę przepony, którą wycięto z naprawą przepony. Endometriozę potwierdzono badaniem tkanki wykonanym w zakładzie patomorfologii. Po VATS pacjentka zaszła w ciążę dzięki zapłodnieniu in vitro.
Przypadek 3 to 26-letnia nullipara z endometriozą miednicy. Ciągłe stosowanie leków antykoncepcyjnych nie przyniosło efektu w postaci ustąpienia nawracających bólów miednicy, dysmenorrhea i dyspareunii. Zgłaszała również przewlekły ból prawego barku i duszność, które nasilały się podczas miesiączki. VATS ujawniło endometriozę przepony. Wykonano fulgurację i resekcję; raport patologiczny wykazał zwłóknienie, ale nie endometriozę. Pacjentka spontanicznie zapłodniła 4 miesiące po operacji i urodziła zdrowe dziecko.
Przypadek 4 to 35-letnia kobieta nieródka z przewlekłym bólem w miednicy mniejszej, ciężką dysmenorrią i dyspareunią oraz niepłodnością. Laparoskopia wykazała endometriozę głęboko w miednicy, którą wycięto, oraz w przeponie, której nie wycięto. Po operacji pacjentka zaszła w ciążę dzięki inseminacji wewnątrzmacicznej.
Przypadek 5 to 40-letnia nullipara z endometriozą i niepłodnością w wywiadzie. Po wystąpieniu bólu w nadbrzuszu i lewym boku, duszności i nudności rozpoznano u niej przepuklinę przeponową lewostronną i poddano ją VATS. Przepuklina została wycięta, a przepona naprawiona. Patologia wykazała endometriozę.
Wszystkie pacjentki miały stałe zmniejszenie objawów po operacji.
Badacze zasugerowali, że endometrioza piersiowo-przeponowa była niedodiagnozowana z powodu “braku właściwego badania pacjenta i oceny przepony podczas operacji.” Zalecili utrzymanie wysokiego poziomu podejrzenia dla endometriozy przepony we wszystkich przypadkach endometriozy miednicy, oraz aby wszystkie pacjentki z cyklicznymi objawami piersiowymi oprócz objawów miednicowych były oceniane pod kątem endometriozy przepony, jak również endometriozy miednicy. Zasugerowali również posiadanie torakochirurga pod ręką podczas operacji w przypadkach, w których podejrzewa się TED.
.