Anatomia brutto i mikroskopowa trzustki

Trzustka jest wydłużonym narządem, koloru jasnobrązowego lub różowawego, który leży w bliskim sąsiedztwie dwunastnicy. Jest ona pokryta bardzo cienką łącznotkankową otoczką, która rozciąga się do wewnątrz jako przegrody, dzieląc gruczoł na zraziki. Poniższy obraz przedstawia trzustkę psowatych w odniesieniu do żołądka i dwunastnicy.

Większość trzustki składa się z komórek zewnątrzwydzielniczych trzustki i związanych z nimi przewodów. Wewnątrz tej egzokrynnej tkanki znajduje się około miliona małych skupisk komórek zwanych wysepkami Langerhansa, które są komórkami endokrynnymi trzustki i wydzielają insulinę, glukagon i kilka innych hormonów. W poniższym obrazie histologicznym trzustki końskiej, pojedyncza wysepka jest widoczna w środku jako duże, blado zabarwione skupisko komórek. Cała otaczająca tkanka jest egzokrynna.

Komórki egzokrynne trzustki są ułożone w przypominające winogrona skupiska zwane acini (pojedyncze to acinus). Same komórki egzokrynne są wypełnione związanymi z błoną ziarnistościami wydzielniczymi zawierającymi enzymy trawienne, które są egzocytowane do światła acinus. Stamtąd wydzieliny te płyną do coraz większych przewodów wewnątrzzrazikowych, które ostatecznie łączą się w główny przewód trzustkowy, odprowadzający je bezpośrednio do dwunastnicy.

Światło akinusa komunikuje się bezpośrednio z przewodami wewnątrzzrazikowymi, które łączą się w przewody międzyzrazikowe, a następnie w główny przewód trzustkowy. Komórki nabłonkowe przewodów wewnątrzzrazikowych w rzeczywistości wystają “do tyłu” do światła akinusa, gdzie nazywane są komórkami centroakinarnymi. Budowa anatomiczna głównego przewodu trzustkowego różni się u poszczególnych gatunków. U niektórych zwierząt do dwunastnicy uchodzą dwa przewody, a nie jeden przewód. U niektórych gatunków główny przewód trzustkowy łączy się z przewodem żółciowym wspólnym tuż przed wejściem do dwunastnicy.

Dodatkowe informacje na temat anatomii mikroskopowej trzustki można znaleźć w rozdziale Histologia trzustki.